Burgemeester haalt uit naar recreatieve XTC-gebruikers: "Hoe zielig kun je zijn?"

Burgemeester Koen Schuiling. Foto van ANP
En toch vond de burgemeester het noodzakelijk om drugsgebruikers en dan met name recreatieve XCT-gebruikers weg te zetten tijdens het debat over drugsgebruik in Groningen afgelopen woensdag. Uit rioolonderzoek blijkt dat in Groningen veel drugs wordt gebruikt. Sikkom het meeste van het land. En dan vooral XTC, coke en wiet. Daar schrikken ze enorm van op het stadhuis. Zo hamert het CDA al weken op een terugkeer naar de jaren 50 en verdere intensivering van de kansloze war on drugs. Coffeeshops moeten van de Christendemocraten verdwijnen uit het centrum en bij festivals moeten drugshonden worden ingezet.
Lessen worden niet geleerd
Want de geschiedenis en ervaring elders op de wereld leert dat repressie en verbieden soelaas biedt. Dan wordt er ineens minder gebruikt en slinkt de vraag. Niet dus. Mensen blijven gebruiken. Enige dat er gebeurt is dat het dieper de criminaliteit wordt ingedrukt. En dat blowers hun spul bij straatdealers moeten ritselen in plaats van bij de coffeeshop, waar toezicht is. En waar medewerkers niet naast het jointje ook een lijntje coke of een spuit heroïne aanbieden. Dat doet de straatdeler wel. Maar kennelijk niet in de sprookjeswereld van het goed gelovige en uiterst naïeve CDA. Naja. Door naar de burgemeester.
Want die liet zich ook niet onbetuigd in dit debat. Daarin werden overigens vooral zorgen geuit. En geopperd om meer onderzoek te doen naar wie de gebruikers eigenlijk zijn. En hoe het kan dat Groningen zo hoog op de drugsgebruikladder staat. Is als onderzoek doen naar waarom bladeren van de bomen vallen in de herfst: het is al bekend. Groningen is de jongste stad van Nederland. Nergens wonen zoveel jongeren en studenten als hier. En dat zijn juist de mensen die wel eens een lijntje snuiven, een pilletje slikken of een jointje roken. Hoort allemaal bij de experimentele levensfase. Dat hoeft geen duur onderzoek uit te wijzen, boerenverstand is genoeg.
„Hoe zielig kan het bestaan zijn”
Maar goed. Schuiling. De burgervader van alle Groningers. Dus ook van de vele jongeren die weleens een pilletje XTC in de mik gooien. Die zei: „Er zijn mensen die denken als ik zo’n pilletje niet heb, heb ik helemaal geen leuk feest. Wat flauwekul is. Als ik voor die keuze zou staan zou ik niet naar een feestje gaan. Dat is mijn particuliere opvatting. Maar het is natuurlijk tamelijk triest als je denkt dat je eerst twee pilletjes moeten hebben voordat het een leuk feestje wordt. Hoe zielig kan een bestaan zijn?”
Ik wil de burgemeester graag een keer meenemen naar een festival waar vooral XTC wordt gebruikt in plaats van gezopen. Om hem onder te dompelen in de harmonie. Een halfje met hem delen. Af en toe even door zijn haar te strelen. Goede gesprekken voeren over hoe belangrijk liefde en verbroedering is. Knuffelen met wildvreemden en genieten van alle lampjes. Nee. Dat hoeft niet per se. Ieder zijn meug. De een slikt graag af en toe wat XTC. De ander drinkt graag een biertje, zoals de burgemeester zelf, op een feestje. Het ene mens is niet minder dan het andere. We zijn tenslotte allemaal kinderen van God en de burgervader. De een is niet zielig en de ander geen held.
XTC versus alcohol
Sterker: het zou voor de burgemeester met het oog op openbare orde een stuk fijner zijn als iedereen zijn biertje zou inruilen voor aaf en toe een pilletje. Dan kan de politie-inzet in het weekend drastisch worden teruggeschroefd. De eerste hulp wordt minder overspoeld met alcoholvergiftigings of letsels vanwege nare vechtpartijen. Want zulks gebeurt onder invloed van alcohol en niet door XTC. Loop zaterdagnacht om 3:40 uur per ongeluk tegen iemand op in de Poele en je hebt grote kans op ruzie en andere narigheid. Loop tegen iemand op die wat XTC in de mik heeft en je hebt een vriend voor het leven erbij.
Dat zal elke beveiliger die op zulke festivals en in de binnenstad staat beamen. Daarom. Dit is overigens geen pleidooi voor meer XTC-gebruik. Er zitten ook enorm nadelige kanten aan. De beruchte dinsdagdip kan vrij hard zijn (hoewel een kater veel guurder is). Niet omdat het lichaam helemaal verrot is van de XTC, zoals dat wel gebeurt na een avondje goed doorzakken met drank, maar omdat XTC je gelukshormoon eem leeg trekt. Vandaar ook dat euforische en liefdevolle gevoel tijdens de high. En vandaar het lege gevoel een paar dagen later. En vandaar dat mensen zelden elk weekend XTC slikken. Dat heeft namelijk geen zin.
Keerzijde XTC
Daarnaast voedt elke XTC-gebruiker, en dat zijn er dus nogal wat in Stad, het criminele circuit. Doen ze niet omdat ze graag zien dat de onderwereld rijker en rijker wordt. Of omdat ze XTC-labjes in de buurt willen. Maar puur omdat de behoefte bestaat. En net zoals tijdens de drooglegging in Amerika duikt het aanbod dan de criminele wereld in. Want waar vraag is, zullen altijd mensen zijn die leveren. Illegaal of niet. Met een burgervader die gebruikers weg zet of niet. Die les mag na tientallen jaren en miljarden verslindende oorlog tegen drugs toch wel voorzichtig getrokken worden.
In dat licht zijn de uitspraken van de burgemeester vooral treurig. Groningen is een stad die vooroploopt in ontwikkelings. Progressief in plaats van conservatief. En vrij in plaats van repressie. Daarnaast heeft Stad altijd de eigen boontjes gedopt, wars van het bestuur in Den Haag, Utrecht, Spanje, Münster of Brussel. Die geschiedenis heeft Groningen veel goeds gebracht. Een eigen karakter, welvaart, met een uniek DNA en een middelvinger naar de centrale macht. Maar we plooien tegenwoordig naar nul tolerantie. Naar conservatief handelen en gedwee de heersende (achterhaalde) maatschappelijk gewenste opinie volgen in plaats van voor de troepen uitlopen.
Symptoombestrijding
Zonde. Want de maatschappij heeft zoveel meer aan een stadsbestuur dat pleit voor drastische veranderingen in het drugsbeleid, waarin Nederland inmiddels links en rechts wordt ingehaald door landen als Canada, Amerika, Duitsland en Zwitserland. Ga vanuit Groningen voor legalisatie. Slinger die discussie aan, juist met het onderzoek onder de arm. Normaliseer het proces. Informeer gebruikers in plaats van ze criminaliseren. Zorg voor controle. Hef accijns. Het wordt na 40 jaar kansloos oorlog voeren tegen drugs tijd om het anders te doen, want de weg die al tientallen jaren wordt bewandeld loopt dood. En zoals wel vaker kan die belangrijke revolutie in Groningen ontstaan. Maar dan hebben we wel een stadsbestuur nodig dat durft, dat eerlijk is, dat naar de wortels kijkt in plaats van met repressie aan symptoombestrijding doet.