Eem een complimentje voor jullie zo aan het einde van weer een bewogen jaar

De geschiedenis leert dat extremisme, radicalisering en criminaliteit goed gedijen op grote maatschappelijke ontwrichtingen. Dat is altijd zo geweest. En dat is nu niet anders. In Nederland zagen we dat voor het eerst goed bij het stikstofdebat en de daaraan gekoppelde boerenprotesten. Een allegaartje van demonstranten, veelal vanuit de Gele Hesjes-beweging, haakten aan en kaapten zelfs protesten. Daarbij nam het geweld toe. Denk bijvoorbeeld aan het bestormen van het provinciehuis in Grunn en de actie op de Vismarkt waarbij een boer met zijn trekker over een lading hekken heen klapte, wat maar net goed ging.

Ontwrichting als voedingsbodem

Die beweging is vrijwel naadloos overgegaan in de anti-coronademonstraties. Dezelfde koppen, dezelfde leuzen, dezelfde agressie en dezelfde onderbuiken die meenden het beter te weten dan de wetenschap, alle zieken en medewerkers van ziekenhuizen die dagelijks met de poten in de ellende stonden. Ook in Groningen liep dat regelmatig uit de hand met bijvoorbeeld oproepen om het UMCG plat te bellen en het met een fakkel belagen van een agent tijdens een fakkeldemonstratie. En wat te denken van de politieman die tijdens de avondklokcontrole in zijn gezicht werd gestoken. De gekte regeerde bij een deel van Nederland.

Dat verdween niet bij het wegebben van corona. De onvrede, agressie, intimidaties, geschreeuw en het smijten met nepnieuws vond in nieuwe maatschappelijke ontwrichtingen, al dan niet gevoed door Russische machten in het Westen, een nieuw thuis. Denk aan de oorlog in Oekraïne. Het is voor iedereen duidelijk wie de agressor is en wat daar gaande is. Behalve voor een groep notoire ontkenners van de werkelijkheid. Die zien het als de zoveelste grote leugen en omarmen Poetin als een held. Eindelijk een leider die op durft te treden tegen het World Economic Forum. Dat vandaag weer 100 raketten richting burgerdoelen vliegen in Oekraïne deert ze niet. Het is gelul. Of het wordt vergoelijkt met wijzen naar Oost-Oekraïne waar het al jaren onrustig is.

Van stikstof, corona en Oekraïne naar global warming en racisme

Het klopt dat etnische Russen sinds 2014 daar in de knel zitten. Dat het geweld al jaren oplaait. Het is ook zo dat de NAVO misschien te veel oprukt naar de Russische grens. Maar dat is natuurlijk nooit een excuus om een onophoudelijke rakettenregen af te vuren op onschuldige burgers en vitale infrastructuur zoals energiecentrales en watervoorziening. En toch wordt het opgevoerd als excuus. Opvallend vaak door mensen die ook corona in twijfel trokken en op hun profiel pronken met naastenliefde en een groot hart voor vrijheid delen. Frappant.

Diezelfde dynamiek is te zien in het debat over global warming. Ook daar is zo goed als de voltallige wetenschap het over eens. De aarde warmt op. Harder dan ooit. En de invloed van de mens daarop is onmiskenbaar. Om die verwoestende ontwikkeling te stagneren zijn grote ingrepen nodig. Sterker: ons hele bestaan moet misschien anders ingericht worden. Minder energie verbruiken. Meer mikken op duurzame bronnen. Minder meuk uit China kopen en dat met vervuilende schepen hier naartoe bonjouren. Net zoals corona en de oorlog in Oekraïne zijn de gevolgen daarvan ontwrichtend voor de maatschappij. En dat wakkert dus een hoop ellende aan.

Streng moderaten

Tot slot nog een maatschappelijk punt waar dit ook boven komt drijven: racisme en discriminatie. Dat bestaat en daar moet wat aan gedaan worden. Dat is een constante taak, want als we daar niet scherp op zijn verzanden we in rap tempo in een hele nare maatschappij. Dat heeft de geschiedenis al veel te vaak duidelijk gemaakt. Maar het voortschrijdende inzicht, waar bijvoorbeeld Zwarte Piet op sneuvelt en wordt getransformeerd naar een Roetveegpiet, zorgt ook weer voor ontwrichting in de hoofden van velen. Die denken dat Sinterklaas kapot wordt gemaakt en dat je dankzij de woke-beweging hun hele zijn wordt afgepakt. Is natuurlijk niet zo. Maar de reacties onder posts die deze problematiek aansnijden liegen er doorgaans niet om.

Een paar jaar geleden hebben wij ons voorgenomen streng te moderaten op social media. Onze accounts op Facebook en Instagram zien we als onze kroeg waar de stamgasten (jong en hip Groningen) vrij en veilig met elkaar in gesprek kunnen gaan. Dat betekent niet dat je de horlepiep moet dansen met de mainstream mening. Noch dat je niet tegen ons of anderen in mag gaan. Integendeel. Dat zien we juist graag. Dat is namelijk het belangrijkste fundament onder een goed werkende (lokale) democratie. Maar zodra het doorschiet in schelden, bulten nepnieuws delen, intimideren of ons wegzetten als NSB’ers grijpen we in. Net zoals de kroegeigenaar de anonieme gast met een masker op, die de andere gasten uitscheld, voorliegt en constant zonder bewijs zegt dat er nepbier wordt getapt, de kroeg wordt uitgezet. Die knakker verpest het namelijk voor de rest. Voor de stamgasten waar de kroeg op drijft.

Het gaat de goede kant op. Jeej!

Daarvan zien we nu het resultaat. Als Dagblad van het Noorden, RTV Noord, 112 Groningen, Leeuwarder Courant of welk medium dan ook een artikel op social media deelt dat een van de genoemde gebieden raakt, zijn de reacties doorgaans verschrikkelijk. Vaak gebezigd door mensen die niks met de lokale media in het Noorden hebben, want ze komen uit Rotterdam of Hilvarenbeek. Nog vaker door lui die anoniem opereren op internet en hun profiel vol hebben hangen met groteske en ondermijnende onzin. Anderen uitschelden. De krant wegzetten als propaganda en WEF-slaafje. Mensen die een actie opzetten voor Oekraïne bestempelen als landverraders. En lui die zich zorg maken om klimaatverandering uitlachen en schreeuwen dat ze nog een prik moeten nemen.

Maar bij ons gebeurt dat zelden meer. Dat komt wellicht omdat duizenden profielen, die wel erg actief zijn bij al die andere media en daar vele mensen wegjagen, hier inmiddels een ban hebben. Of omdat ze weten dat ze hier om de oren worden geslagen met feiten als ze onzin poepen. Maar het allerbelangrijkst daarin zijn jullie. De fatsoenlijke, nette en nieuwere generaties die wel normaal met elkaar omgaan. Die meningsverschillen beslechten en uitspreken met respect en waardering voor elkaar in plaats van de ander tot de enkels af te zagen en verrot te schelden. Gister struinde ik nog eem door honderden reacties op de Facebookpagina’s van Dagblad van het Noorden, RTV Noord en Leeuwarder Courant. De broek zakte af. Zoveel haat. Zoveel gemeenspel door anonieme helden. En zoveel stoten onder de gordels door boomers met glitterhartjes dat het treurig stemt.

Hoe anders is dat bij ons! Dank daarvoor!