Gesjoemel met energie-indexen in Groningen scheelt huurders honderden euro’s per maand

Erwin Vos (ook bekend als Qrent) is eigenaar van het pand waar Yoeri in woont. Op het moment dat de student in de woning trekt zit er een energie-index van 3,24 op. Deze index is afgegeven door EPA Keuringen uit Utrecht en geeft aan dat de woning totaal niet energiezuinig is. De hoge index zorgt voor behoorlijk wat punten in mindering in het puntensysteem, wat weer resulteert in een lagere huur dan Erwin Vos verlangt van Yoeri. De huurder besluit daarom naar de Huurcommissie te stappen voor de toetsing aanvangshuurprijs. En dan gebeurt er iets vreemds: de energie-index wordt in het online register, waar de Huurcommissie op leunt, ineens bijgesteld van 3,24 naar 1,15. Dat is van heel niet zuinig naar extreem zuinig.

Huurcommissie leunt op foute informatie

De Huurcommissie besluit begin mei, op basis van de lage index, dat Yoeri geen recht heeft op een huurvermindering. Erwin Vos blij. Yoeri snapt er niks van. Hij vraagt het achterliggende rapport op bij de heer Günal van EPA Keuringen uit Utrecht, het bedrijf dat in opdracht van Erwin Vos de woning heeft onderzocht. Tot de dag van vandaag is het rapport foetsie. Het enige dat de huurder heeft is de beknopte uitdraai van de index uit het register. Dat is slechts één A-viertje met summiere informatie over de inspectie. Daar staan meerdere aantoonbare fouten in. Zo kloppen het aantal zonnepanelen en vierkante meters niet. En belangrijker: volgens het document is EPA Keuringen op 5 april 2017 in het pand geweest voor de keuring. Maar geen van de (17) huurders heeft de inspecteur gezien.

Het rapport lijkt, net als het index-cijfer, uit de dikke duim te zijn gezogen. Dat vermoeden wordt bevestigd als Ecocert op verzoek van Yoeri een contra-inspectie uitvoert in de woning. Ecocert is net als EPA Keuringen een gecertificeerd bedrijf en staat volgens Google als beste aangeschreven in Groningen. Na een grondige inspectie komt Ecocert uit op het index-cijfer 1,77. Een stuk hoger dan de 1,15 van EPA Keuringen en dan zijn alle onbekende waarden, zoals het isolatiemateriaal in de muren, ten gunste van de verhuurder uitgewerkt. Deze index is dus het minimale cijfer. Op basis van dit verschil betaalt Yoeri 199 euro huur per maand te veel. Keer zeventien studio’s in hetzelfde pand is toch bijna 41.000 euro op jaarbasis wat Erwin Vos aan extra huur toucheert.

3200 indexen door toezichthouder teruggeroepen

En dan gaat het nog maar om één pand. Terwijl bijna vele Groningse panden van Erwin Vos, die we onder de loep nemen, een extreem lage index hebben. Ook al zijn het studio’s in middeleeuwse panden of een oude kerk. Op papier is het volgens experts bijkans onmogelijk dat deze eenheden zulke lage indexen scoren. Maar tussen papier en praktijk zit een wereld van verschil. Daarom nemen we contact op met Ecocert met de vraag of ze in meer woningen een contra-inspectie willen uitvoeren. Dat wil het bedrijf, maar na overleg met de certificaat houdende instantie SKGIBOP wordt anders besloten. Want er is al uitgebreid onderzoek gedaan naar EPA Keuringen. Uitkomst daarvan is dat het bedrijf is geschorst en 3200 indexen van EPA Keuringen zijn teruggeroepen.

Daaronder zitten ook meerdere adressen van Erwin Vos in Groningen, zoals het pand van Yoeri en de oude kerk in de Akkerstraat waarin tachtig studio’s zitten. Het opmerkelijke is dat de erg lage indexen, die door de toezichthouder zijn teruggetrokken, nog steeds als rechtsgeldig in het register staan. Dat komt doordat EPA Keuringen zich begin dit jaar bij EPG Certificering opnieuw heeft aangemeld als erkend EPA-adviseur. Via deze weg heeft Günal ongeveer 2300 indexen weer in het systeem gezet. Dat roept vragen op, maar daar wil EPG Certificering niet te uitgebreid op ingaan. Volgens directrice Tanja van Rossum wordt EPA Keuringen net als elk ander bedrijf onderworpen aan steekproeven en als daaruit afwijkende waarden naar voren komen volgt de standaardprocedure.

“Krijg *nare ziekte*”

Ze belooft wel een extra onderzoek in te lassen naar EPA Keuringen omdat ze inmiddels meerdere klachten heeft ontvangen. Wat de status daarvan is, is onbekend. Verder wil de directrice niet veel loslaten. Daarom besluiten we voor de zoveelste keer met Erwin Vos te bellen. De verhuurder verklaart begin oktober dat hij te goeder trouw heeft gehandeld en dat EPA Keuringen verantwoordelijk is voor de verdachte indexen op veel van zijn woningen. Dat is best een bijzondere uitspraak, want een maand eerder zegt diezelfde Vos dat hij slechts heeeeeeeel sporadisch met Günal samenwerkt. Nu blijkt dat vele panden van Vos door EPA Keuringen zijn voorzien van indexen. Waarvan een groot deel dus is ingetrokken door SKGIBOP, omdat EPA Keuringen een loopje neemt met de regels.

Omdat de verhuurder de schuld in de schoenen van EPA Keuringen schuift, bellen we begin oktober weer met de heer Günal. Dat hebben sinds het begin van het onderzoek tientallen keren gedaan, zonder succes. We krijgen de ondernemer één keer aan de lijn en dat gesprek ontaardt binnen een broodje bapao in een ordinaire scheldpartij. Volgens Günal bemoeien we ons met zaken die ons niks aangaan. Hij wordt na twee vragen zo boos dat hij ons een lading ernstige ziektes wenst en de hoorn erop gooit. Om vervolgens nooit weer op te nemen. Zelfs een bezoek aan zijn bedrijfspand in Utrecht biedt geen soelaas. Wederom erg jammer, want terwijl we de brut onderzoeken verandert de energie-index van Yoeri weer vanuit het niks. Dit keer van 1,15 naar 1,19.

Broos bewijs

Vos geeft meermalen aan dar er fouten zijn gemaakt met de indexen. Zo is de 3,24 van voor de grondige verbouwing van het pand waar Yoeri in woont. De verbouwing waar Vos op doelt is in 2012 uitgevoerd. De index van 3,24 is in 2015 in het systeem gezet door EPA Keuringen, drie jaar later dus. Ook dat is weer een foutje. Er zijn inmiddels zoveel foutjes aan het licht gekomen dat het riekt naar een patroon. Om aan te tonen dat de index van 1,15 wel klopt heeft Vos bureau Noordeloos gevraagd een nieuwe inspectie te doen. Dat weten we omdat Yoeri naar de rechter is gestapt en Vos heeft ter verdediging de index-indicatie van Noordeloos naar de rechter gestuurd. De indicatie rept over een index van 1,19, precies het cijfer dat door EPA Keuringen via EPG in het systeem is gezet.

Maar ook dit cijfer is dubieus. Volgens bureau Noordeloos is de indicatie zelfs zo broos dat die niet als bewijs kan dienen. “Het is slechts een indicatie. Wij zijn niet op locatie geweest voor onderzoek en leunen op gegevens die we van Erwin Vos hebben ontvangen. Dat heeft te weinig waarde om als bewijs te dienen in een rechtszaak. Sterker: Erwin Vos heeft ons nooit verteld dat onze indicatie hiervoor gebruikt wordt. Hier zijn wij niet blij mee.” Dat is opmerkelijk, want de indicatie dient niet alleen als bewijs in de rechtszaak; EPA Keuringen heeft de uitkomst ook als waarheid in het online register geplaatst. Noordeloos is zo ontstemd over de gang van zaken dat het bedrijf aan Erwin Vos heeft laten weten niet meer te willen samenwerken met de verhuurder.

Betrokken instanties reageren geschokt

Inmiddels heeft ons onderzoek ook de burelen van KVINL bereikt. Dat is de toezichthouder op het complete schema van EPA-adviseurs en certificaathoudende instellingen zoals EPG en SKGIBOP. Directeur Van Ophem schrikt van onze bevindingen. “Er worden weleens fouten gemaakt, dat is menselijk en niet erg mits het adequaat wordt opgelost. Maar hier is, afgaande op jullie informatie, sprake van wat anders. Als EPA-adviseurs in de officiële documenten aangeven dat ze op locatie zijn geweest voor onderzoek, terwijl dat niet zo is, dan is er sprake van opzet in plaats van een foutje. Dat kan echt niet. Als dit klopt moeten we optreden.” Ook bij de woonbond schrikken ze van onze bevindingen. Ze komen weleens foutjes tegen, maar 3200 teruggetrokken meldingen is huge .

“Er gaat iets mis in het systeem. Kwaliteitsbewaking en commerciële belangen lijken elkaar te bijten. De certificaat-houdende instantie moet zorgen voor een kwaliteitswaarborg, maar in de praktijk lijkt dat ondergeschikt aan de commerciële belangen. De certificaat-houdende instanties zijn concurrenten van elkaar, waar de kwaliteitswaarborg onder lijkt de lijden”, vertelt de woordvoerder van de Woonbond. Hij heeft eerder vergelijkbare zaken meegemaakt, maar nog nooit van deze omvang. “Dit is echt enorm en hier schrikken we van. Het toont aan dat het hele proces van energie-indexen te veel rammelt. Daar moeten we met zijn allen scherp naar kijken. Misschien moeten we wel toe naar een nieuw systeem.” Ook de politie in Groningen is erg geïnteresseerd in ons onderzoek.

Check je energie-index en laat het ons weten

Niet zonder reden, want sjoemelen met de energie-index is een economisch delict. Dit in tegenstelling tot het vragen van verboden bemiddelingskosten en te hoge huren. Dat valt allemaal onder civiel recht, terwijl economische delicten onder strafrecht vallen. Tot slot hebben we geprobeerd contact op te nemen met Spot IN. De verguisde en inmiddels onder een andere naam opererende makelaar is namelijk verantwoordelijk voor de verhuur van woningen van Erwin Vos. Maar zoals altijd weigert Spot IN de telefoon op te nemen als we bellen. Tot allerlaatste slot: we hebben indicaties dat meerdere (grote) verhuurders in Groningen sjoemelen met de energie-index.

Daarom ons verzoek: check via het online register je postcode en huisnummer . Dan krijg je zonder kosten te zien welke energie-index je woning heeft. Woon je in een oud, tochtig en niet zo zuinig pand, terwijl die een lage index heeft, dan is er gerede kans dat er gerotzooid is met de index. In dat geval: neem contact met ons op en we gaan de brut onderzoeken. Kan je zomaar een paar honderd euro per maand schelen.