Je kunt niet van supporters verwachten dat ze hooligans aanspreken en corrigeren

Een krachtig en terecht statement. Er zit voor mij een pijnpuntje in waar de krant niet alleen in staat: de lezing dat supporters rellen en onlusten moeten voorkomen. Voetbalanalitici buitelen over elkaar heen in de roep om meer sociale controle en corrigerend gedrag. Gisteravond verklaart een hoge politieman bij Renze op Zondag dat het publiek een statement moet maken en het wangedrag moet corrigeren. Die mensen snappen kennelijk de realiteit van de tribune niet.

Utopie

De gasten die moedwillig wedstrijden kapotmaken zijn keiharde hooligans die met voorbedachte rade handelen. Het zijn doorgesnoven en doorgewinterde criminelen die werken vanuit een hiërarchische maffiastructuur met vertakkingen naar buitenlandse hooligangroeperingen. Een sterke leider met daaromheen een groep jonge en zeer agressieve soldaten, vaak niet niet eens supporters van FC Groningen, die alles doen om in het gevlei te komen bij de anderen die hoger in aanzien staan.

Die corrigeer je niet als je met je gezin of goedwillende maten op de tribune zit want dat gaat direct ten koste van je eigen veiligheid en die van je naasten. Dat wordt gister in de Euroborg maar weer eens erg goed duidelijk.

Corrigeren in de praktijk

Onderaan het bewuste vak wordt een zwart spandoek uitgerold. Iedere supporter weet wat er dan gebeurt: gasten kruipen daaronder om een bivakmuts op te trekken zodat ze daarna anoniem vuurwerk kunnen afsteken of het veld bestormen. Zo ook gisteren. Het gebeurt vol in het gezicht van een lading stewards en beveiligers. Die doen niks. Van boven stormt wel een vrouw naar beneden die precies doorheeft wat er gaande is. Ze spreekt de gasten aan en wordt daarop belaagd.

Wederom grijpen beveiligers en stewards niet in. Die schijten namelijk en begrijpelijk in de broek voor hooligans of lijken ermee te heulen. Dan kun je toch onmogelijk een appel op andere supporters doen?

Of neem nou mijn eigen persoontje. Ik veroordeel het wangedrag in niet mis te verstane woorden en daarmee vertolk ik het gevoel van 99,5 procent van de supporters. Dat komt me steevast op bedreigingen en intimidaties te staan. Die zijn met regelmaat dermate ernstig dat ik de wedstrijden niet kan bezoeken op de tribune waar ik al 20 jaar kom. Dat ik niet mee kan met de vrienden met wie ik al 30 jaar naar voetbal ga. Mijn veiligheid kan namelijk niet gewaarborgd worden door de club. Integendeel: toen ik dit een paar jaar geleden aanhangig maakte bij de FC, luidde de eerste reactie tijdens het gesprek daarover van de destijdse supporterscoördinator: „Vooropgesteld, ik heb een hekel aan de pers.”

Sociale afkeur helpt geen donder

Hoe kun je dan verlangen van gewone supporters dat zij dit gedrag corrigeren. Niet. Je bent of zelf de lul omdat je bedreigd, geïntimideerd of zelfs belaagd wordt. En als je een corrigerende tik uitdeelt, de sociale controle die kennelijk gewenst is, loop je zelf kans op een stadionverbod. Daarmee zorgt de sociale controle en bijsturing juist voor voor meer agressie en geweld. Wat wel veilig kan is massaal uitfluiten en spreekkoren tegen de raddraaiers zingen, zoals: „Schaam je kapot!” Dat wordt gisteren ook weer massaal gezongen, maar het helpt geen donder. Daar is geen hooligan van onder de indruk.

En dan wordt nu de verantwoordelijkheid afgeschoven op supporters. Nota bene ook door hoge politiefunctionarissen. Wat een onzin. De club is verantwoordelijk voor de veiligheid. Daarna de politie en politiek. De club moet ervoor zorgen dat de controles bij de ingang waterdicht zijn, want ondanks alle inspanningen zijn die nog steeds zo lek als een mandje, ook gisteren weer. Daarnaast moet de politie de gasten aanpakken en richting openbaar ministerie duwen zodat ze uiteindelijk bestraft worden, het liefst met een meldplicht zodat ze op zeker geen rotzooi meer kunnen trappen in en rond stadions.

Meldplicht

Ondanks dat de nieuwe voetbalwet daar de mogelijkheden voor biedt, willen burgemeesters, politie noch justitie daar amper aan. Het komt sporadisch voor dat bij een stadionverbod ook een meldplicht wordt opgelegd. Excuus is dan vaak dat het te veel politie-inzet kost. Maar dat geloof ik niet. Zet vier agenten op het bureau in om een lading hooligans in toom te houden en de inzet rondom wedstrijden kan drastisch naar beneden. Niet dat de meldplicht de volledige oplossing is overigens.

Gister zitten bijvoorbeeld heel wat hooligans van buitenlandse clubs op de tribune, met stadionverboden in eigen land. Die zijn er niet voor FC Groningen, die zijn er puur om te rellen en hebben poep aan een stadionverbod in Nederland en de boete wordt lachend met een groepstikkie voldaan. De pakkans moet omhoog. De strafmaat moet omhoog. De bendes moeten worden opgerold. Dat is wat moet gebeuren. Wat niet moet gebeuren is de verantwoordelijkheid bij goedwillende supporters neerleggen.

Hou wordt met die campagne dat je zelf niet moet ingrijpen bij geweld?

Je kunt ook niet van de normale weggebruiker verlangen dat hij of zij de criminele motorbende, die gevaarlijke en verboden capriolen uithaalt op de weg, aanspreekt en corrigeert. Van de gewone stapper wordt ook niet verwacht dat hij de groep, die de boel verstiert met mishandelingen en dergelijk, aanspreekt en corrigeert. Dat is een taak voor beveiliging, politie en daarna justitie. Sterker: nog niet zolang geleden was er een campagne tegen zinloos geweld. Daarin werden omstanders door de overheid opgeroepen niet zelf in te grijpen, omdat het te gevaarlijk is, maar om te filmen en de politie te bellen.

Maar van voetbalsupporters wordt wel verwacht dat ze criminelen aanspreken en corrigeren op het moment dat de vlam in de pan slaat. De wereld op de kop. De club is aan zet. Politie is aan zet. Justitie is aan zet. En de politiek is aan zet. Zij zijn er om een veilige omgeving te bieden.