Open brief aan de Koning over Koninklijke Shell

Als uw onderdaan in uw Koninkrijk voel ik mij geroepen om u iets onder de aandacht te brengen. Iets dat wringt, dat knelt, iets dat eigenlijk niet kan, maar wel gewoon gebeurt en de schaamte ver voorbij is. Ik wil het niet hebben over uw stijgende loon, over uw belastingvrije voet, over de onderhoudskosten van uw zeiljacht De Groene Draeck, over uw villa in Griekenland, of over het reisje naar China. Daar wordt al genoeg over geschreven. Ik schrijf u over Royal Dutch Shell.

Shell en de warme banden met Oranje-Nassau

De Koninklijke Olie Shell is al sinds ongeveer de kolonisatie het paradepaardje van het Nederlandse bedrijfsleven. Volgens de overlevering en hele sterke geruchten bent u zelfs in bezit van een behoorlijke portie aandelen in Shell. De één zegt dat u een grootaandeelhouder bent, de ander denkt te weten dat het slechts om enkele aandelen gaat. Nergens op internet wordt duidelijk hoeveel aandelen het exact zijn, maar zeker is dat er warme banden zijn tussen Shell en uw familie.

Zo reist uw moeder, toen nog als Koningin, in 2011 en 2012 langs een aantal dubieuze oliestaten, zoals de Verenigde Arabische Emiraten, Oman en Brunei. Niet om mensenrechten onder de aandacht te brengen. Niet om op te komen voor ter dood veroordeelden. Wel vanwege de olie die in de grond zit. Shell heeft namelijk een stevige vinger in de pap in de oliewinning in die contreien. In Brunei en Oman wordt zelfs meer dan 50 procent van de olie gewonnen door Shell. Alle reden om de banden met die landen aan te halen.

Saoedi-Arabië en Oost-Oekraïne

Zo worden vaker banden aangehaald met dubieuze regimes in naam van de Koninklijke Olie. U bent een tijdje geleden op bezoek geweest in Saoedi-Arabië bijvoorbeeld. Voorzichtig reppen over mensenrechten, terwijl u ondertussen de weg naar de Saoedische olie vrijmaakt voor Shell. Het bedrijf dat mondiaal over mensenrechten heen walst. Banden aanhalen gebeurt niet alleen in oliestaten in het Midden-Oosten, ook dichter bij huis. In Oekraïne bijvoorbeeld. Dit keer wordt niet u, of uw moeder op pad gestuurd voor Shell, maar premier Rutte.

In 2013 sluit Shell, onder toeziend oog van Rutte, een megadeal met de inmiddels afgezette regering in Oekraïne. Shell mag volgens de afspraak schaliegas gaan winnen in Oost Oekraïne, nu oorlogsgebied. De wijze van winning die Shell wil toepassen is in Nederland verboden, want veel te belastend voor mens en milieu. Maar onder toeziend oog van uw regering wordt toch het miljardencontract getekend. Want geld voor de Koninklijke Olie is belangrijker dan de toekomst en levensvatbaarheid van Oost Oekraïne en haar inwoners.

Van Canada tot Filipijnen, van Groningen tot Curacau

Dit is niet het enige schandaal dat Shell op haar geweten heeft. De lijst is zelfs eindeloos lang. Zo wil Shell olie winnen onder de Noordpool. Ieder weldenkend mens vreest het smelten van de Poolkappen, Shell viert feest want de olievoorraad onder de Noordpool ligt ineens voor het grijpen. Wel ten koste van het milieu, want wat als daar wat misgaat… Maar dat deert niet, want money talks , moeder aarde zwijgt.

En wat te denken van het asfaltmeer op Curacau. Al in 1916 bouwt Shell een olieraffinaderij midden op het eiland. Tientallen jaren lang dumpt het bedrijf giftige afvalproducten in een nabijgelegen baai. Tegenwoordig gaat de baai door het leven als het ‘asfaltmeer’. Het water is bedekt met een laag asfalt van 90 centimeter. Desondanks vloeien tal van giftige stoffen het grondwater in.

Shell en het smeltende topje van de ijsberg

In de jaren 80 is de regering van Curacau er klaar mee en stellen ze milieueisen aan Shell. Kort hierna besluit het bedrijf om te vertrekken. Voor het symbolische bedrag van een paar Antilliaanse guldens verkoopt Shell de raffinaderij aan het eiland, inclusief de gigantische vervuiling. Shell ontkent tot en met vandaag iedere verantwoordelijkheid. En ook het handelen van Shell op het tropische eiland is slechts een topje van de ijsberg (die door toedoen van hetzelfde bedrijf in rap tempo smelt).

What about  de ellende die Shell in Canada achterlaat? In Canada heb je enorme teerzanden; gebieden van zanderige grond, doordrenkt met dikke en kleverige aardolie. Om de olie te winnen wordt een dikke laag zand afgegraven en schoongemaakt met schadelijke chemicaliën. Het resultaat: ernstige vervuiling van lucht en water en een landschap van kilometers lang dat er uitziet alsof er een atoombom is ontploft. De bevolking van Canada maakt zich ernstig zorgen om de vervuiling van de Athabasca-rivier in Alberta.

Dankzij TTIP machtiger dan de democratie

Niet alleen de bevolking maakt zich zorgen, ook de Canadese politiek. Daarom hebben ze in Canada democratisch besloten om de winning een halt toe te roepen. Zonder resultaat, want dankzij een vergelijkbaar verdrag als TTIP heeft Shell de Canadese regering met succes aangeklaagd. De Koninklijke mag doorgaan met de extreem vervuilende oliewinning, ondanks het democratisch genomen besluit om ermee te stoppen. Daar heeft Shell natuurlijk lak aan, want euro’s gaan voor de toekomst van Canada en het Canadese volk.

Het blijft niet bij deze opsomming. In tal van landen hebben ze te maken met de rampspoed die Shell achterlaat. Ze kunnen erover meepraten in Brazilië, op de Filipijnen en in Argentinië. Woedend zijn ze in al die landen op het handelen van de Koninklijke. Shell verliest namelijk rechtszaak op rechtszaak en wordt verplicht tot het opruimen van olie en vervuilde grond. Maar Shell geeft zelden gehoor aan de oproep van de rechterlijke macht. Shell staat boven de wet en heeft er lak aan. Overal in de wereld, zelfs in Groningen.

Groningen versus Shell

Want ook in uw eigen land negeert Shell mensenrechten zolang er maar gas kan worden gewonnen. Groningers leven elke dag met de dreiging van de beloofde zwaardere aardbeving. En ondanks dat die nog niet is gekomen en het ongewis is of die überhaupt komt, is de ellende in Groningen nu al amper te overzien. Tientallen gezinnen worden onrechtmatig uit huizen gehaald omdat die niet veilig zijn. Scholen sluiten omdat kinderen onder een laag puin verdwijnen als die beving komt.

Mensen met schade staan met de rug tegen de muur en moeten hun recht halen tegen een leger aan duur betaalde advocaten van Shell. Een onmogelijke opgave, zeker nu duidelijk is dat Groningers van Den Haag geen financiële ondersteuning krijgen voor rechtshulp en nu duidelijk is dat het voor Groningers onmogelijk is een rechtsbijstandverzekering af te sluiten. Zoals het overkoepelende orgaan van verzekeraars zegt: “We verzekeren ook geen brandende huizen.”

Shell en Den Haag zijn beste vrienden

Zo kijkt verzekerend Nederland dus naar Groningen: ze zien een brandend huis. In de fik gestoken door Shell (NAM is voor 50 procent Shell), geen stoobreed in de weg gelegd door uw regering. Sterker: ze worden aan alle kanten gefaciliteerd door Den Haag. Door de overheid die veiligheid van inwoners als kerntaak moet hebben, maar in realiteit alleen maar opkomt voor het belang van Shell.

Het gaat zelfs zover dat Shell diep is geinfiltreerd in democratische controlerende machten in Nederland. Bij de afdeling seismologie van het KNMI zwaait een oud Shell-directeur de scepter. De baas van het Staatstoezicht op de Mijnen (de instantie die waakt over veilige winning van grondstoffen) moet wieberen na een vernietigend rapport over de verzwegen en genegeerde risico’s van gaswinning.

Infiltratie van democratische machten

Zijn opvolger is dhr. Van der Meijden, voorheen directeur van Shell Nigeria en dus persoonlijk verantwoordelijk voor het om zeep helpen van de Nigerdelta. Ooit de vruchtbaarste lagune van Afrika, nu een dood en macaber landschap waar geen gewas meer groeit, waar geen vis meer zwemt, waar alleen maar olie lekt. De gast die dat op zijn geweten heeft, waakt nu over de veiligheid van Groningen. Dat voelt als ingezetene van Groningen niet goed, kan ik u schrijven.

Over de Nigerdelta gesproken: er lopen meerdere rechtszaken in Europa en Amerika tegen Shell vanwege de vervuiling in Nigeria. Die vervuiling is getuige de beelden enorm, schandalig en onmenselijk groot zelfs. Tientallen vierkante kilometers vruchtbare aarde zijn bedekt onder een dikke laag smerige olie. En het  blijft niet bij verontreiniging van water en land.

Het grove schandaal van de Nigerdelta

Voorbeeldje: Shell fakkelt, tegen internationale verdragen in, restproducten af bij de oliewinning in Nigeria. Het afvakkelen zorgt voor 25 procent van de luchtvervuiling van het hele Afrikaanse continent. In een aantal zaken heeft de rechter inmiddels heel begrijpelijk besloten dat Shell verantwoordelijk is voor de inmense vervuiling en dat het bedrijf de troep moet opruimen.

Maar wat blijkt: dat doet Shell dus lekker niet. “Shell verzuimt Nigerdelta schoon te maken,” kopt Nu.nl vandaag, en nog kwalijker: “Olieconcern Shell geeft schaamteloos valse verklaringen af over zijn pogingen de met olie zwaar vervuilde Nigerdelta in Nigeria schoon te maken.”

Zo rolt Shell

Gewoon niet de uitspraak van de rechter opvolgen en de lokale bevolking voorliegen en laten barsten. Zo rolt uw Koninklijke Shell. Dat is althans de conclusie van Amnesty International en het Nigeriaanse instituut Centrum voor Milieu, Mensenrechten en Ontwikkeling die een rapport hebben geschreven over de staat van vervuiling en het in hun ogen falen van Shell bij de opruiming.

Het is een terugkerend beeld bij Shell, waar ze ook in de wereld actief zijn. Ze halen miljarden uit de grond, laten de regio vervuild of in gevaar achter en weigeren om ook maar iets op te ruimen of op te lossen. Die kosten en ellende zijn uiteindelijk voor de lokale bevolking en overheden. Zo handelt Shell in de Nigerdelta, in Canada, op de Filipijnen, op Curacau en ook in Groningen.

Shell vervuilt, de belastingbetaler draait er voor op

Shell bedreigt in Stad en Ommeland met gaswinning de hele regio. Huizen staan op instorten, cultuur historisch erfgoed wordt gesloopt, want niet meer veilig en de rekening gaat grotendeels naar de staat. De belastingbetaler draait op voor de rampspoed. Shell gaat er vandoor met het dikke geld.

Dit bedrijf voorziet u van het predicaat Konlinklijk. In dit bedrijf heeft u volgens de overlevering meer dan één aandeel. Voor dit bedrijf reist uw familie en uw regering de wereld over. Niet om excuses aan te bieden, wat zou passen en moeten, maar om de weg vrij te maken voor nog meer vervuiling en nog meer verkrachting van de aarde.

De Duivel in een Koninklijk jasje

Geld is namelijk de enige waarde die de multinational kent. Niet zo gek, een bedrijf heeft als insteek winst maken, en opkomen voor de belangen van het milieu of lokale bevolking is in strijd met de enige doelstelling. Wat wel gek is, is dat u uw zegen geeft aan deze koloniale en schofterige handelswijze van Shell door ze het predicaat Koninklijk te geven.

Dat één van de grootste en roekelooste vervuilers van de aarde die titel mag dragen is een gotspe, een farce, een klap in het gezicht van al die gedupeerden en slachtoffers in de hele wereld die machteloos staan tegenover het leger aan duurbetaalde juristen van Shell.

Krokodillentranen in Groningen

U kunt wel heel empathisch op bezoek gaan in Groningen bij gedupeerden van bevings en vol meelij uw afschuw over de situatie uitspreken, het zijn krokodillentranen zolang u niet Shell wijst op zijn verantwoordelijkheid. Het zijn huichelachtige woorden zolang u het bedrijf de eretitel Koninklijk schenkt. Het zijn valse doekjes voor het bloeden zolang u ook maar één aandeel heeft in Shell.

Daarom het verzoek om te overwegen of Shell nog wel het predicaat Konlinklijk waard is. Het bedrijf gedraagt zich in ieder geval allesbehalve Koninklijk. En misschien zou u ook uw aandelen van de hand kunnen doen, of juist middels die aandelen druk kunnen uitoefenen op de top van Shell om menselijker met mensen om te gaan, om verantwoordelijker met de aarde om te gaan.

Hoe legt u dit uit aan uw kleinkinderen?

Want er is maar één aarde en daar moeten we het allemaal mee doen. Shell, maar ook uw onderdanen, uw kinderen, toekomstige generaties en al die andere mensen in de wereld. U wilt toch later niet aan uw kleinkinderen uitleggen dat opa een bijdrage heeft geleverd aan het verneuken en leegroven van moeder aarde. Aan het uitbuiten van volkeren. Aan het moedwillig in gevaar brengen van Groningers. Aan het uithollen van de toekomst. Dat kunt en wilt u toch niet uitleggen?

Afwachtende uw reactie verblijf ik,
Met vriendelijke groet,

Willem Groeneveld